Twee jaar geleden zei ze haar consultancy baan in Canada vaarwel, beëindigde haar relatie en vertrok naar Bali. Inmiddels runt deze powervrouw een succesvol bedrijf, coachte ze al ruim 150 vrouwen in succesvol onderhandelen en heeft ze een TEDx Talk op haar naam staan. ‘Nee’ zeggen? Daar draait ze haar hand niet voor om. Dan heb ik het natuurlijk over onderhandelcoach Merel van der Wouden (33), die zelfs in deze gekke Corona tijd haar beste maand ooit draaide.
Daar wilde ik natuurlijk meer over horen. Met name over haar passie voor gelijkheid en het dichten van de loonkloof. Je leest hieronder haar bijzondere ondernemersreis tot nu toe!
‘Eigenlijk zat het er altijd al in – dat onderhandelen. Het komt natuurlijk. Ik ben altijd goed geweest in grenzen aangeven en ‘nee’ zeggen’
Onderhandelen is dus zeg maar echt jouw ding. Hoe is dat zo gekomen?
“Gelijkheid en opkomen voor waar je voor staat, zat er al van jongs af aan in. Zo kwam ik als kind al op voor de rechten van de dieren. Ik ging als 7-jarig meisje langs de deuren en verzamelde handtekeningen tegen stierengevechten. Uiteindelijk ben ik Rechten gaan studeren. En tot op een zeker moment onderhandelde ik eigenlijk van alles. Tijdens mijn eerste baantje was ik de enige die de wc niet schoonmaakte. Ik zag heel goed waar de waarde zat, waar ik kon schuiven en wat er mogelijk was. Ook toen ik in de advocatuur werkzaam was, op de Zuidas, ging ik als enige stage lopen in Singapore. HR zei: dat is niet mogelijk, maar ik had een partner hierover gesproken en dacht: ik probeer het gewoon. Ik zie altijd mogelijkheden. Het is eigenlijk heel duidelijk communiceren en vragen wat je wilt. En als het een ‘nee’ wordt, ook oké. Maar dan heb je er wel alles aan gedaan.”
Wat is het moment dat je dacht: ik moet hier iets mee gaan doen?
“Toen ik een baan aangeboden kreeg in Canada in consultancy, ben ik strategisch gaan nadenken over onderhandelen. Ineens wordt er gevraagd of je wilt emigreren, terwijl je hier je leventje hebt. Toen dacht ik: hoe ga ik dit aanpakken? Ik heb goed onderzoek gedaan; bedacht wat ik waard ben en wat ik wil verdienen. Ik wilde me laten vertellen door een leidinggevende die zei: dit kan ik je bieden. Zodoende heb ik uitgezocht wat mijn marktwaarde was en zelf een eerste voorstel gedaan. Toen dacht ik: dit ga ik vaker proberen.”
‘Ik onderhandelde eigenlijk van alles. Tijdens mijn eerste baantje was ik de enige die niet de wc niet schoonmaakte. Ik zag toen al heel goed waar de waarde zat en waar ik kon schuiven’
En, met succes dus?
“Ja, zeker. Mijn CEO zei: ‘jij moet echt iets doen met onderhandelen. Ik heb nog nooit iemand ontmoet die zo goed is hierin.’ Toen dacht ik: ja! Ik wil werken met ambitieuze vrouwen. Leren nee zeggen en opkomen voor je rechten. En vooral: durven vragen wat je waard bent. Ik heb een business coach in handen genomen. Samen hebben we gekeken waar mijn kracht lag en waar een verdienmodel in zit. Zo is mijn pro-actieve onderhandelmethode geboren. Maar eigenlijk zat het er altijd al in – dat onderhandelen. Het komt een soort van natuurlijk. Ik ben altijd goed geweest in grenzen aangeven en nee zeggen.”
Ik vind vooral dat ‘nee’ zeggen zo moeilijk…
“Dat kun je leren, op basis van gevoel. Ik doe het stapsgewijs voor coaching. Ik voel, onderzoek en kijk of dat klopt. We leven in een wereld waar we alles onderbouwd willen hebben. Maar uiteindelijk neem je een beslissing altijd op gevoel. Alleen heb je daar niet genoeg aan bij onderhandelen. Met deze methode kun je het óók onderbouwen.”
‘Ik geloof echt in courage over comfort’
Waarom hing je je vaste contract in Toronto uiteindelijk aan de wilgen?
“Na 4 jaar Canada – heel leuk leven overigens! – voelde ik dat het niet genoeg was. Ik werkte in een grijze mannenwereld, waar alles volgens bepaalde regels ging. Zo werd verwacht dat je om 09.00 uur aanwezig was en niet voor 19.00 uur weg. Daar paste ik niet in. Als ik geleverd heb, dan ga ik. Ik hield niet van in-en uitklokken. Dus daar onderhandelde ik ook al, over mijn werktijden. Ik trainde bijvoorbeeld voor de marathon en glipte er tussenuit om te trainen. Terwijl we op een grote klus zaten en de rest tot 22.00 uur aan dat bureau bleef zitten.”
‘Ik miste iets, iets goeds doen voor deze wereld. En dacht: waar is dat kleine activistje gebleven, die de deuren langs ging voor handtekeningen tegen stierenvechten?’
“Ik werkte aan miljoenenprojecten voor banken en dacht ineens: ‘waar is mijn gelijkwaardigheid-gevoel gebleven? Dat kleine activistje die de deuren langs ging voor handtekeningen tegen stierenvechten? Doe ik er wel toe in deze wereld? Wat is mijn purpose?’ Het was niet impactvol genoeg. Ik vond het hele corporate wereldje plots verstikkend aanvoelen. Alles moest volgens dezelfde regels; op dezelfde manier – heel beperkend. Ik heb het ook heel leuk heb gehad, maar wilde graag meer vrijheid voor mezelf.”
Wat was het moment dat je echt dacht: ik stop hiermee?
“Ik was op een yoga evenement in Toronto en daar was een nieuw watermerk FLOW. Zij hadden een challenge waarbij je een trip naar Hawaii kon winnen als je een foto postte. Ik ben heel goed in manifesteren en visualiseren en dacht: wij gaan deze trip gewoon winnen! Ik had een foto gepost en uiteindelijk nog die trip gewonnen ook, ter waarde van € 10.000. We vertrokken met drie vrienden naar Hawaii, waar we tickets kregen voor het yoga event Wanderlust. Daar komen alleen maar mensen die hun corporate baan opzeggen. En toen kwam het besef bij mij. Ik ontmoette DavidJi; een voormalige investment banker uit NYC die nu yogi is en expert op het gebied van breathwork en meditatie. En ik kon alleen maar denken: ik moet stoppen. Ik wil echt wat anders. Ik voelde het in mijn lijf, ik moest gewoon huilen.”
‘Vrouwen kunnen nét zo goed onderhandelen als mannen, het pakt voor hen alleen vaak anders uit. Dit heeft nog altijd te maken met onze maatschappij en de stereotypering rondom vrouwen’
Twee jaar geleden startte je Black Bird Negotiations, jouw bedrijf. In mijn ogen heb je al zó veel bereikt in die twee jaar. Kun je een beetje trots zijn op jezelf?
“Vind ik wel een beetje moeilijk.”
Waarom?
“Kijk, natuurlijk weet ik wel dat als ik terugkijk naar wat ik opschreef twee jaar geleden en kijk naar wat ik nu heb – ik trots mag zijn. Ik leef ik echt het leven dat ik heel graag wilde. Toch kijk je vaak naar de toekomst. Dat is aan de ene kant een valkuil, maar tegelijkertijd ook de reden dat je zo goed groeit. Eerst vierde ik hoogtepunten niet, maar nu na twee jaar heb ik iedereen een kaartje gestuurd om te bedanken. Als mensen mij volgen, kijk ik bij iedereen wie dat is. Ik had ook kunnen denken: shit, waarom zijn het er niet meer? Maar ik check nu elk profiel en denk: hee wat tof dat jij mij volgt. Daarnaast leer ik heel veel van mijn gratitude journal.”
‘Aan de ene kant zie je dat vrouwen letterlijk de prijs betalen als ze sterk een onderhandeling in gaan. Maar de andere kant van de medaille is dat we het niet vragen’
Waarom denk jij dat mannen nog altijd beter uit een onderhandeling komen dan vrouwen?
“Het is niet zo dat mannen beter zijn in onderhandelen dan vrouwen. Dat blijkt ook uit onderzoek van de Harvard Business Review. Het heeft nog altijd te maken met hoe onze maatschappij in elkaar zit. De stereotypering rondom vrouwen leeft nog steeds; het gedrag dat we van mannen accepteren; de zorgtaken die oneerlijk verdeeld zijn. Als mannen om salarisverhoging vragen, is het sneller oké. Terwijl onderzoek uitwijst dat vrouwen letterlijk de prijs betalen als ze sterk een onderhandeling in gaan. Maar de andere kant van de medaille is dat we het ook niet vragen. ‘Be the change you want to see in the world.’ Je moet ergens beginnen.”
‘Als jong meisje moet je lief zijn, wie vraagt wordt overgeslagen. Dat zit er al heel jong in en werkt ook gewoon door in het bedrijfsleven’
“Mannen zien het als een spel, vrouwen niet. Wij zijn empathisch en voelen dat wanneer we sterk onderhandelen, het wel eens verkeerd kan uitpakken. Dit hangt weer samen met gender issues. We kunnen sterk onderhandelen als vrouw, alleen pakt het anders uit. Het zit minder in onze cultuur. Jongens zijn stoer, meisjes moeten lief zijn. Niet schreeuwen. En wie vraagt wordt overgeslagen. Dat zit er al heel jong in en werkt gewoon door in het bedrijfsleven. Heel jammer.”
Als jij een vrouw coacht die wordt ondergewaardeerd en keer op keer ‘nee’ verkocht krijgt, wat is dan jouw advies?
“Bedenk je hoe graag je er eigenlijk nog wilt werken, als je continu niet wordt gewaardeerd. Als je elke keer onderhandelt en je krijgt steeds ‘nee’ te horen, waarom zit je er dan nog? Je niet gewaardeerd voelen is zo naar en leidt uiteindelijk altijd tot weggaan. Waardering zit niet alleen in geld, maar ook in dat schouderklopje. Ik zeg altijd: als zij continu nee zeggen, wanneer zeg jij dan nee? Wat is jouw grens?”
Hoe is deze gekke Corona-tijd voor jou?
“Ja, wel een uitdaging. Vooral omdat ik al veel online deed, ook op Bali al, wilde ik in Amsterdam meer die offline connectie aangaan. Daardoor had ik veel live evenement staan waar ik zou gaan spreken. Die werden gecanceld, dat was balen. Maar toch was maart mijn beste maand ooit. Ik zou eigenlijk mijn omzet verdubbelen, maar dat gaat hem niet worden. Het is dus een uitdaging, maar een mooie les in loslaten en vertrouwen. Ik kan er nogal een handje van hebben dingen te willen controleren, maar controle is schijnveiligheid. Het enige waar ik controle over heb, is hoe ik met een situatie omga. En niet hoe anderen dit doen. Het is tevens een goede les in omgaan met onzekerheid en angst voor mij. Maar zolang ik er positief in blijf staan, en me omring met goede mensen, komt het goed.”
‘Deze Corona-periode is een mooie les in loslaten en vertrouwen hebben’
“Daarnaast is het ook wel een tijd van reflectie. Ga eens bij jezelf na: is dit nog wat je wilt doen? Zit je op het juiste pad? Normaal razen we allemaal een beetje door. Ik heb veel veranderd en ga veel verandering doorvoeren, vooral zakelijk. Maar ook privé, qua vriendschappen. Door Corona kwam het vergrootglas te liggen op wat je nu hebt: gezondheid, familie en vrienden. En natuurlijk werk doen dat je leuk vindt. De rest wordt minder belangrijk en valt weg.
Waar krijg jij zelf echt jeuk van tijdens een onderhandeling?
“Wanneer de klant niet de waarde erkent van jouw kant. ‘Kost jou niet zoveel tijd toch?’ hoor je dan. Bijvoorbeeld bij influencer deals. Dat vind ik heel lastig met onderhandelen, maar dat doe ik gelukkig inmiddels niet meer zelf. Of wanneer mensen zeggen: my way or the high way. Dat vind ik ook zo lastig. Maar aan de andere kant denk ik, maakt het ook wel weer makkelijk: dan niet.”
Als je terugkijkt op de afgelopen twee jaar, waar ben je dan het meest trots op?
“Dat ik altijd mijn hart volg. Ik leef het leven dat ik wil, hoe moeilijk soms ook. Op mijn 30e zegde ik mijn baan op, verhuisde naar Bali en zei mijn relatie gedag na 5 jaar. Daar zit je dan ineens op een eiland zonder baan en vriend, maar ik ben zo blij dat ik dat dan tóch doe. Het was de beste keus ooit. Nu heb ik die man die wilde. Ik ga altijd voor wat ik echt wil. Zo ging ik als enige van al mijn vriendinnen naar een andere middelbare school, terwijl alle meisjes elkaar achternagingen. Courage over comfort, daar ben ik groot voorstander van. Wel ga ik proberen nog wat liever voor mezelf te zijn, wat meer te luisteren.”
Wat was een goede, maar harde les?
“Mijn grootste les is dat ik niet naar mijn intuïtie luisterde. Niet naar mijn gevoel. Dat heeft nooit goed uitgepakt. Mijn lijf weet altijd wat het beste is voor mij. Als ik daar niet naar luister, gaat het fout. Zo ben ik ooit gaan samenwonen met een kennis en dat werd één groot drama.”
Hoe zorg jij ervoor dat het ondernemerswereldje je niet opslokt? Waar vind jij je ontspanning?
“Ik wil nog meer vertrouwen op mijn intuïtie en mijn gut feeling. Ik kan niet in die power-stand als ik niet opgeladen ben. Ik mediteer, doe yoga en ik slaap heel veel – meestal 9 uur. Daarnaast schrijf ik gratitude lists in de avond en ben ik heel veel buiten. Ik moet echt connected zijn met de natuur. Alsnog zijn grenzen stellen soms mijn valkuil. Daarnaast weet ik dat ik lang ‘aan’ kan staan, maar ik probeer daar een balans in te vinden. Als ik de beste versie van mezelf wil zijn, moet ik me omringen met de juiste mensen, geen nieuws kijken en fijne boeken lezen.
‘Mijn grootste les is dat ik niet naar mijn intuïtie heb geluisterd, niet naar mijn gevoel. Dat heeft nooit goed uitgepakt’
Ik heb ook twee weken geleden afstand gedaan van een goede vriendin. Dat past niet meer in mijn leven. ‘Nee’ zeggen vind ik het allerbelangrijkste dat er is. Zakelijk gezien ben ik daar goed in, privé wat minder. Ik ben heel empathisch en gevoelig, dat is krachtig maar soms ook lastig. Ik kan er ook voor iemand zijn, maar moet er soms ook voor mezelf zijn. Anders kan ik er simpelweg niet meer voor iemand anders zijn.”
Wil je ooit weer naar het buitenland (als deze hele madness voorbij is)?
“Ja, alleen heb ik nu echt mijn plekje heb gevonden in Amsterdam. Na 5 jaar in het buitenland, waar ik heel lekker ging op vrijheid, ga ik nu heel erg goed op de structuur. En het hebben van één thuis, één basis. Vijf jaar in het buitenland is echt lang.”
Je ultieme tip voor ondernemers?
“Vertrouw op je intuïtie en creëer de juiste mensen om je heen. Een community van de juiste mensen met ervaring en mindset, die ook potentie in jou zien. Die mogen best realistisch zijn en eerlijk. Ondernemen alleen is niet makkelijk. Maar ik zeg wel altijd: start before you’re ready. Begin gewoon!”
Meer inspirerende ondernemersverhalen lezen? Klik hier.
